Federal Hazine Bakanı Wayne Swan, 2013-2014 bütçesini açıkladı. Kendisinin altıncı bütçesi olan federal bütçenin bu yılki sloganı ise ‘Güçlü-Akıllı ve Adaletli’ oldu. Geçtiğimiz Salı akşamı önce kendisi daha sonra da Başbakan, hazırlanan bütçenin Avustralya halkına kazandıracağı yenilikler ve sağlayacağı katkıları ile ilgili Federal Parlamento da bir konuşma yaptı. Federal bütçe tahminlerin çok gerisinde kaldı. Çünkü hükümetin en büyük hedefi ve koz olarak da kullandığı argümanların başında bütçenin fazla vermesi geliyordu. Ancak bırakın fazla vermesini 18 milyar gibi astronomik bir rakamla açık verdi. Fazla vermesi ise hesaplara göre bir sonraki federal seçim yılına denk geliyor. Aslında Hükümet, bütçenin açık vereceğinin ilk sinyalini Federal Finans Bakanı Penny Wong’un yaptığı açıklamalar ile verdi. Biraz da alıştıra, alıştıra bir taktik izlendi. İlk açıklama da, açığın 7,5 milyar dolar olduğu, bir hafta sonra ise 12 milyar olacağı, bütçe açıklandığında ise asıl rakamın 18 milyar dolar olduğu ortaya çıktı. Hazinenin başında bulunan Başbakan Yardımcısı Wayne Swan, ekonomideki kötü gidişatı uluslararası çeşitli olumsuzluklara ve etkenlere bağladı.
Engelliler için özel bakım, eğitim reformları ve yaşlanan nüfusun ihtiyaçlarını göz önünde bulunduran ulusal bütçe, en çok da bakıma, fizyoterapiye ve ihtiyaçlarını gidermesi için araç ve bir takım malzemelere ihtiyacı olan özürlü vatandaşları ve onların ailelerini sevindirdi. Engelli insanlara önemli faydalar sunacak bu reform, Avustralya tarihinde Federal Hükümetin bu durumda olan vatandaşlarına şimdiye kadar yapılan en büyük yatırımı olarak değerlendirilebilir. Hatta bu durum bütçe açığına gelmesi gereken eleştirileri de bir yönüyle perdeledi. Çok büyük eleştiriler de gelmedi diyebiliriz. Diğer bir tabir ile ayıbını kapattı gibi bir durum oldu. Öyle ki, Engelliler için Ulusal Sağlık Sigortası (Disability Care) fonunu finanse etmek için Hükümet Medicare vergisini yüzde 0.5 oranında artırıma bile gitti. Sonuçda bu vergi de çalışanların kazancından çıksa da, toplum konuya insancıl yaklaştı.
Engelliler için Ulusal Sağlık Sigortası Fonu ile ilgili mevzuat, uzun süredir üzerinde çalışılan bir konuydu ve geçtiğimiz aylar da tüm eyalet hükümetlerinin destek vermesi ile Temmuz ayından itibaren yürürlüğe girmiş olacak. Avustralya’da yaklaşık 400 bin civarında engelli var. Bunların hepsine hatta doğacak olanları bile ömür boyu bakım garantisi altına alıyor. Başbakan, Parlamento da bu sigorta kapsamına giren söz konusu insanların ihtiyaçlarını dile getirirken göz yaşlarına boğuldu. Julia Gillard Meclis’te yaptığı duygu yüklü etkileyici konuşmasında, özellikle Brisbane’de ziyaret ettiği bedensel ve zihinsel özürlü çocuklardan örnekler verdi. Bunları ifade ederken gözyaşlarına hakim olamadı. Başbakan Parlamento’dan bu insanlara destek olan tüm Avustralyalılara teşekkür etti. “Son altı yıl içinde, ulusal sakatlık sigortası fikri, milletimizin vicdanında yer buldu ve Mart ayında yasalarımıza girerek bugün milletimizin bütçesinde yer aldı” diyen Başbakan, yedi hafta sonra başlayacak uygulamadan geri dönüşün olmayacağı güvencesini bir kez daha teyit etti.
Başbakanın, hissiyatı çeşitli çevreler ve yorumcular tarafından, çok insafsızca bir şekilde timsah gözyaşlarına benzetilse de, toplum Avustralya nüfusunun nerdeyse yüzde 2’sini oluşturan bu yardıma muhtaç insanlara ömür boyu sahip çıkılmasından memnun. Bu bağlamda Muhalefet Hazine Bakanı Joe Hockey’in de ‘Gillard Hükümeti, toplumun geleceğini değil, sadece seçimi düşünüyor’ şeklinde açıklamasını da çok doğru bulmuyorum. Çünkü seçime dört ay gibi kısa bir zaman kala açıklanan bütçe de vatandaşın cebinden çıkacaklar, girecek olandan daha fazla. Yani, her zaman seçim yaklaştığında partilerin vaadleri ve oy uğruna yapılan vergi indirimleri ve çeşitli ikramiyeler içermediği için farklı. Çalışanlar ve ailelere yeni bir takım fırsat ve ayrıcalıklar sunmasa da Avustralya halkı bu bütçeyi çok gerçekçi ve ülkenin faydasına olacak şeklinde yorumladı.
z.polat@zamanaustralia.com.au
