Diyarbakır’da OHAL altında Nevruz kutlaması

Telif hakkıDHA

5 farklı noktada giriş yapılan alana sarı, kırmızı, yeşil renklerinin bir arada olduğu hiçbir bayrak, flama ve şalların girişi engellenmeye çalışıldı ama sonuçta alana yine bu renkler hakim oldu.Bu yılın Nevruz’una egemen olan tema ise aslında yaklaşan referandum.

Telif hakkıHATİCE KAMER

Alanda çok sayıda HDP ve DBP bayrakları ve üzerinde Kürtçe, Türkçe “Na” ve “HAYIR” yazıları dikkat çekiyor.HDP tarafından 33 yerde kutlama yapılması planlamıştı ancak valilikler, 21 Mart tarihleri dışında yapılacak kutlamalara izin vermedi. Bu yüzden 12 yerde kutlamalar iptal edildi.

Katılımı neler etkiliyor?

Diyarbakır’daki Nevruz kutlamalarına katılım bu yıl, güneşli havanın da etkisiyle geçen yıla göre yüksek görünüyor.Katılımcılar alana kendi imkânlarıyla, bazıları davul ve zurnalar eşliğinde halay çekerek geliyor.Enerjileri de, coşkuları da çok yüksek.Amed Spor taraftarı gençler takımlarının formasını giyerek ” Direnişte Hayır Var” sloganı atarak kutlama alanına geldiler.Parkın yeşil alanlarında kadınlar, çocuklar ve yaşlılar oturmuş kutlama alanını izliyorlar.

Alandaki insanlarla konuşuyorum.

Kuaför olan Umut Akbaba katılımın düşük olduğunu söylüyor. Onun referansı 2013-2014 kutlamaları. Her sene geliyormuş o da.”Hem bahar bayramı hem de halkımızın yanında olmak için geliyorum” diyor.Suat Karatay da katılımın düşük olduğunu söylüyor ama önce basın kartımı görmek istiyor.”Kusura bakmayın artık ciddi bir güven sorunu var artık” diyor.”İnsanların içinde OHAL’den dolayı korku var, insanlar ne olacağını kestiremediği için gelmeye çekiniyor ama öğleden sonra bu alan dolar.”

Memur olduğu için öğle izninde gelen erkek bir katılımcı OHAL ve güvenlik koşullarını, patlayan bombaları hatırlatıyor.Emine yeşil, sarı, kırmızı geleneksel bir elbise giymiş, başındaki yeşil sarı kırmızı yemeniyi almış polis. Çok kızgın, kafasına şimdi siyah beyaz bir kefiye takıyor.”Bu kadar katılım beklemiyordum, insanlar çok kaygılıydı, güvenlik kaygısından dolayı. Ama beklediğimden iyi diyor.Mücella da insanların ölümle korkutulduğunu söylüyor.”Son üç yılda yaşananlar insanları sindirmiş gibi ama Kürtler için zaten hep ölüm.. Yani ekmek, su gibi normalleştirmişler ölümü. Topraklarımız kana doydu” diyor.Bir grup genç kadının yanına gidiyorum. Arama noktasında çok beklediklerini söylüyorlar.Aynur Altan “Bu seneki Newroz çok önemli, geçen sene öz yönetim direnişlerinden dolayı anlamı çok büyüktü, bu sene hem referandum hem Rojava var, belirleyici olacak. İnsanlar baskıya rağmen geliyor” diyor.Berivan da geçen seneye göre katılımın çok iyi olduğunu söylüyor “Mutlaka kazanacağız” diyor ve gülüyor.Arkadaşı da ekliyor” Biz Cemile Çağırga’nın, Taybet Ana’nın, Mehmet Tunç’un yarasını unutmadık unutmayacağız. Alanımız bugün çok renksiz olabilir şehitlerimizin fotoları kaldırılmış olabilir ama biz onları unutmayacağız yaramız daha çok taze.”

 Önceki Nevruzlar:

2016 Nevruz’u Diyarbakır’da sokağa çıkma yasakları ve güvenlik operasyonların gölgesinde kutlanmıştı.HDP Diyarbakır seçim mitingi, Suruç ve Ankara Garı’nda kitlelere yönelik intihar saldırıları, katılımcıları meydanlardan uzaklaştırmış, yeni bombalı saldırıların yaşanması endişesi 2016 Nevruzu’na katılımı düşürmüştü. Devam eden çatışmalar da katılım ve coşkuyu azaltan faktörler olmuştu.PKK lideri Abdullah Öcalan’ın mektuplarının okunduğu 2013 ve 2014 Nevruz kutlamaları ise Diyarbakır’da meydanın gördüğü en büyük kalabalığa ve coşkuya şahit olmuştu.1990’lı yıllarda OHAL koşullarında izinsiz Nevruz kutlamaları yapılmıştı ancak ilk defa OHAL döneminde resmi izinli bir kutlama gerçekleşecek.Yüzbinlerce katılımcının buluştuğu Diyarbakır Nevruz’u, yıllardır hem siyasetçilerin hem de sanatçıların geçit törenine sahne oluyor.Diyarbakır Nevruz’unun değişmez siması ve konuşmacılarından olan HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, belediye eş başkanları Gültan Kışanak ve Fırat Anlı tutuklu oldukları için bu yılki kutlamada yer alamayacaklar.Kutlamalar sırasında helyum gazıyla doldurulan balonlar patlayınca kısa bir süre bomba paniği yaşandı.Birkaç HDP görevlisi hafif yaralandı.Bir başka olay ise sabah alana elinde bıçakla girmek isteyen ve sırt çantasını aratmayıp kaçmaya başladığı öne sürülen bir gencin vurulması oldu. Genç polis tarafından açılan ateşle öldü.

Baydemir ve Türk’ün konuşması bekleniyor 

Onların yerine Diyarbakır’ın eski belediye başkanı olan ve şimdi HDP’nin grup sözcüsü görevini yapan Şanlıurfa milletvekili Osman Baydemir ve görevden alınan Mardin Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Ahmet Türk’ün katılımcılara hitap etmesi bekleniyor.Belediye başkanları yerine atanan kayyumların da ilk Nevruz sınavı olacak. Önceki yıllarda belediye otobüsleri halkı ücretsiz kutlama alanına götürürken, bu yıl belediyenin Nevruz kutlamaları için yapacağı hizmetler de merak ediliyor.

İl Emniyet Müdürlüğü, HDP ve DBP bayrak ve flamaları dışında başka herhangi bir bayrak, pankart ve flamanın alana sokulmasını yasakladı.Sahnenin olduğu platformda, yıllardır asılan Demirci Kawa’yı simgeleyen dev resim bu yılın yeni yasaklarından.2017 Nevruz’unun bu yılki sloganı olan ‘Nevruz Direniş Ateşidir’ yazılarının yer aldığı pankartlar da dün sahneden indirilmişti.Yasaklanan afiş ve pankartlardan dolayı sahne de bu yıl sade olacak.

Telif hakkıGETTY IMAGES