Tutuklu gazeteciler Mehmet Altan ve Şahin
Alpay’ın, Anayasa Mahkemesi’nin “hak ihlali” kararına rağmen ağır ceza
mahkemeleri tarafından tahliye edilmemeleri dünya basınında da yankı uyandırdı.
Gazete ve ajans haberlerinde gelişmenin Türkiye’deki yargı krizinin büyümesine
yol açacağı ve hukuk devletine da daha da zarar vereceği belirtildi.
FRANSA:
Bağımsız Gazetecilik Platformu P24’ün derlemesine göre, Fransa’nın Le
Monde gazetesi Anayasa Mahkemesi kararının emsal niteliğinde olduğunu
yazdı. Marie Jego imzalı haberde Altan ve Alpay’ın ceza mahkemeleri tarafından
tahliye edilmemelerine ilişkin ise şu yoruma yer verildi:“Anayasa Mahkemesi
kararının Resmî Gazete’de yayınlanmasını beklerken basit bir aksaklık mı?
Yoksa Cumhurbaşkanlığı “Sarayı” tarafından telefon açılmasının bir sonucu mu?
Kesin olan şu ki, ülkenin en yüksek mercii tarafından verilen kararın alt
mahkemelerce uygulanmaması yargı kurumunun meşruiyetini kaybettiğini ortaya
koydu”.
Haberde
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Fransa ziyareti sırasında Fransız mevkidaşı Emmanuel
Macron ile basın toplantısında soruları yanıtlarken gazetecileri kast ederek
söylediği “Terör kendi kendine oluşmuyor, terörün ve teröristin bahçıvanları
vardır” sözleri de hatırlatıldı.
Bu Haberler de İlgini Çekebilir
İNGİLTERE:
İngiliz Financial Times gazetesi, 14
Ocak’ta yayımlanan Laura Pitel imzalı “Türkiye’ye tutuklu gazetecilerden dolayı
yargı krizi uyarısı” başlıklı haberinde, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin
(AİHM) Altan ve Alpay’ın da dahil olduğu tutuklu gazeteciler davalarıyla ilgili
bir karar vermesinin beklendiğine dikkat çekildi. Haberde “Altan ve Alpay’ın
tahliyesi kararı bir sürpriz oldu. Karar, (Anayasa) Mahkemesi’nin, haklarının
ihlal edildiğini düşünen kişilerin Türkiye adalet sisteminde bir çözüm yolu
bulabileceklerini göstererek AİHM tarafından bir müdahaleyi önlemeye
çalıştığına dair spekülasyonlara yol açtı. Hukukçulara göre karar Strazburg’a
(AİHM’e) sayısız başvurulara sebep olacak” ifadeleri kullanıldı. Haberde ayrıca
Avrupa Konseyi’nin de, Türkiye’de Anayasa Mahkemesi’nin hak ihlali kararının
alt mahkemelerce uygulanmaması nedeniyle baskı altında olduğu belirtildi.
ALMANYA
Bloomberg ise haberinde Anayasa Mahkemesi
ile yerel mahkemeler arasındaki çatışmanın “ülkedeki fay hatlarının ne denli
derin olduğunu” gözler önüne serdiğini vurguladı. Haberde ayrıca kararın
uygulanmaması halinde Anaya Mahkemesi’nin “nihai yetkisinin artık
tanınmadığının anlamına geleceği” yönünde hukukçu görüşlerine yer verildi.
Almanya’nın Deutsche Welle haber
sitesi ise hükümet yetkililerinin Anayasa Mahkemesi’ne sert ifadelerle karşı
çıktığına dikkat çekti. Benzer şekilde, AFP haber ajansı da hükümet
yetkililerinin ülkenin en üst yargı mercii ile restleştiği ifade
edildi. AFP’nin haberinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçmişte
Anayasa Mahkemesi’nin bir kararı ile ilgili “saygı duymuyorum” ifadeleri
kullandığı hatırlatılarak, söz konusu restleşmenin uzun bir çatışmaya yol
açabileceği belirtildi. AFPayrıca Anayasa Mahkemesi kararının hak
savunucuları tarafından bir emsal niteliğinde değerlendirildiğinin de altı
çizildi.
Reuters ajansı ise Anayasa Mahkemesi
kararının alt mahkemelerce uygulanmamasının “Türkiye’de basın özgürlüğü ve
yargı bağımsızlığı konusundaki endişeleri daha da arttırabileceği” belirtildi.Fransa’nın
uluslararası TV5 kanalı ise AFP ajansına dayandırdığı
haberinde hükümetin Anayasa Mahkemesi’ni hedef aldığı belirtildi.
Almanya’nın Frankurter Allgemeine
Zeitung ise “Türkiye’de hukuk devletinin gerilemesinde yeni bir dip
noktaya ulaşıldı” diye yazdı. “Hâkimler, hâkimlere karşı” başlıklı haberde
“Türkiye’nin, 2016 Temmuz ayında OHAL ilan edildiğinden bu yana anayasal devlet
niteliği her zamankinden daha da azdı, ancak Anayasa Mahkemesi’nin (kararına)
açıkça saygı gösterilmemesi yeni bir durum” dendi. Frankfurter
Rundschau gazetesi ise, gazeteci Deniz Yücel’in de Anayasa Mahkemesi
nezdinde benzer bir bireysel başvurusunun bulunması açısından kararın Almanya
için de büyük önem taşıdığını vurguladı.
İTALYA
Kararın emsal niteliğini vurgulayanlardan biri
de İtalyan La Repubblica gazetesiydi. Marco Ansaldı imzalı haberinde
yargı bünyesinde “yasaları kısıtlayıcı ve özgürlükçü olarak yorumlayanlar
arasında son derece sert bir restleşme” yaşandığına dikkat çekildi.İsveç’in Svenska
Dagbladet gazetesi ise hükümet yetkililerin açıklamaları üzerine alt
mahkemelerin Anayasa Mahkemesi kararını uygulamayı reddettiğini belirtti.
Irak Kürdistanı’nda Erbil’den yayın
yapan Rudaw haber sitesi de gelişmeye geniş yer verdi. Haberde “Hak
savunucuları Şahin Alpay ve Mehmet Altan’ın tahliyesinin onlarca diğer gazeteci
için de olumlu bir etkisinin olacağını umut ediyordu”
