Ekim ayı, Avustralya açısından bir çok önemli gelişmelere sahne oldu. Dünyada Covid ile mücadele de en iyi performans gösteren ülkeler arasında birinci ligde olmasının yanısıra, Fransa ile yaşanan denizaltı krizi ve ülke tarihine parlamenterlerin yaprak dökümü denebilecek istifaları, damgasını vurdu. Avustralya, nüfus oranına göre ilk doz aşı olanların sıralamasında dünya lideri konumunda. Federal Başbakan Scott Morrison, daha önce ‘Teşekkürler Avustralya’ başlığı ile yaptığı sosyal medya paylaşımında, dünyada yüzde seksen hedefine ulaşacak ilk ülke olacağı konusunda hızla ilerlediğini yazmıştı. Avustralya, Kasım ayı ortasında bu hedefi hızla aştı. Yetişkinlerin yüzde 84,2’si tam, yüzde 91,1’i ise tek doz aşılı. Bu önemli başarısının yanısıra uluslararası toplumda oldukça öne çıkan diğer önemli bir gündem ise Avustralya’nın, 2018 yılında Fransa ile yaptığı 96 milyar dolarlık denizaltı projesini iptal etmesi oldu. Fransa’nın Büyükelçisini geri çağırmasına sebep olan diplomatik krizin ardından iki ülke arasında yaşanan siyasi gerilimin, G20 zirvesi öncesi yapılan telefon trafiğinden sonra tatlıya bağlanacağı umut edilirken, iki lider arasında bu defa da birbirlerini yalancılıkla suçlayan sert tartışmalar yaşandı.
Dış siyasetten, iç siyasette yaşananlara gelecek olursak; ülkede belki de şimdiye kadar ki hiç olmadığı kadar ard arda gerçekleşen istifalara dikkat çekmek istiyorum. 1 Ekim’de NSW Eyalet Başbakanı Gladys Berejiklian ve yardımcısı John Barilaro ile başlayan istifa furyası en son Federal Parlamento Başkanı Tony Smith’e kadar uzandı. Bu istifaların bazıları mecburiyetten, bazıları federal düzeyde siyaset yapmak, bir kısmı emekliye ayrılmak, bir kısmı da meslektaşlarına fırsat vermek içindi. Gidişata bakılırsa, Mayıs 2022’de yapılması gereken federal seçimlere kadar daha çok istifa haberleri duyacağız.
Federal Parlamento Başkanı Tony Smith, 20 yıl süren siyasi kariyerini noktaladı. Smith, 22 Kasım’da Meclis Başkanlığı görevinden ayrılarak siyasetteki son aylarını
Morrison Hükümeti’nin yedek milletvekili olarak geçirecek. 2015 yılında Temsilciler Meclisi Başkanı seçilen Tony Smith, Liberal Parti’de “yenilenme”ye fırsat için bir sonraki seçimde istifa edeceğini duyurdu. Smith’den boşalan görev için 23 Kasım’da Meclis Başkanı seçimi yapılacak.
Bu Haberler de İlgini Çekebilir
Parlamento üyeleri de dahil olmak üzere NSW kamu sektöründeki yolsuzluk iddialarını soruşturmakla görevli bir kurum olan ICAC, Gladys Berejiklian’ın Wagga Wagga’daki projelere verilen fonlarla bağlantılı olarak özel hayatı ve kamu görevleri arasındaki bir çıkar çatışmasına bağlı olarak, kamu güvenini ihlal edip etmediğini inceliyor. Berejiklian’ın bölge eski milletvekili Daryl Maguire ile olan kişisel ilişkisi sırasında, Wagga Wagga’daki Australian Clay Target Association’a ve müzik konservatuarına 2017-2018 yıllarında verilen fonlarla ilgili olarak 11 gün süreyle sorgulandı. Berejiklian’ın Bakanlığı sırasında sadece müzik konservatuarına verilen fon miktarının tüm eyaletteki toplam rakamın 5 katı olduğu belirtiliyor.
ICAC yasalarına göre yolsuzluk şüphelerinin komisyona bildirilmesi zorunlu. Eski Eyalet Başbakanı Berejiklian, rapor etmesi gereken bir şey olmadığı kanaatini
ısrarla sürdürürken ICAC, Daryl Maguire’a ayrıcalık ve projelere öncelik verilip verilmediğini mercek altına aldı. Bu soruşturma sırasında Berejiklian’a sorulan can alıcı soruların sonuncusu: “Bir başbakan ve bakan olarak çok sayıda kabine ve kabine komiteleri toplantısına katıldınız. Toplantılardaki gündemlerde, gerekmese bile Maguire ile ilişkiniz hakkında bir açıklama yapmanın istenebileceği hiç aklınıza gelmedi mi?”
Berejiklian’ın cevabı ise “Hayır” oldu.
Gladys Berejiklian görevden alınmadı, ancak ICAC’ın soruşturmasını yürütürken Başbakanlıktan çekilmekten başka daha uygun bir seçeneği de kalmamıştı. Fakat 51 yaşındaki siyasetçi, Parlamento’dan da istifa etti. Aslında aklanırsa, işine kaldığı yerden tekrar devam edebilirdi. Bu olasılığı, kendi tercihi ile ortadan kaldırmış oldu. Berejiklian, kıdemli Liberallerin kendisini Warringah federal koltuğu için aday olması yönünde tavsiyelerde bulundular. Berejiklian ise federal siyasete atılma önerisini ciddiye alsa da, yolsuzluğa karşı bağımsız komisyon tarafından yürütülen soruşturmanın bitmesini bekleyecek. “Tarih, hizmet etme ayrıcalığına sahip olduğum NSW halkının yararı için görevlerimi her zaman en üst düzeyde doğrulukla yerine getirdiğimi yazacak” diyen Gladys Berejiklian’ın, ICAC’ın soruşturduğu üçüncü NSW Başbakanı olarak bakalım politik geleceği nasıl şekillenecek. Diğerleri gibi tamamen siyasetten çekilmek mi, yoksa Federal ile yola devam mı? z.polat@zamanaustralia.com.au
