Aziz Nesin’in “Türklerin yüzde 60’ı aptaldır” sözünün öyküsünü bilir misiniz?
12 Eylül darbe yılları.
1982’de referandumla askerlerin anayasası kabul edilmiş, Kenan Evren cumhurbaşkanı seçilmiş, Demirel’den Ecevit’e Erbakan’a politikacılara 10 yıl siyaset yasağı gelmiştir.
Bu Haberler de İlgini Çekebilir
1982 referandumunda halkın yüzde 92’si, bu anayasaya “evet” demiştir.
Çocuktum iyi hatırlarım.
Kenan Evren referandum turuna çıkmış, il il dolaşıyor, üniformasıyla nutuklar atıyordu.
Babamın dikkatinden kaçmamış.
Bir konuşmasında mealen diyor ki:
-Sevgili vatandaşlarım, bu anayasanın 1961 anayasasından geri olduğu söyleniyor. Ben hangi konuşmamda “ileridir” dedim ki.
***
O ana kadar “kararsız” olan babam…
“Anamın ak sütü gibi helal, ‘hayır’ oyunu bastım” derdi.
Aziz Nesin’e dönelim.
Müjdat Gezen anlatıyor:
-İzmir Torba’da İlhan Selçuk ve Aziz Nesin’le birlikte panele katılmıştık. Biri kalktı “Nasrettin Hoca’nın torunları olarak zeki insanlarız değil mi?” diye sordu Aziz Nesin’e. O da “Yüzde 60’ı aptaldır” dedi. Herkes alkışladı. Kuliste sordum neden böyle bir şey söylediğini. O da “Evladım, yüzde 92 diyecektim dilim varmadı” dedi.
***
Önceki yazıda, “İnsanların yüzde sekseni günlük yaşar, risk almaz almak da istemez. Bilmez, bilmek istemez” diye yazmıştım.
Sorgulamayan yüzde seksen, bu yüzden normal hayat standardının altında yaşar.
***
Bir okurum hatırlattı.
Bilmiyordum.
Bediüzzaman’ın Mektubat’ında konu şöyle geçiyor:
-Nev-i insanın yüzde sekseni ehl-i tahkik değildir ki, hakikate nüfuz etsin ve hakikati hakikat tanıyıp kabul etsin. Belki, surete, hüsn-ü zanna binaen, makbul ve mutemed insanlardan işittikleri mesâili takliden kabul ederler. Hattâ, kuvvetli bir hakikati zayıf bir adamın elinde zayıf görür; ve kıymetsiz bir meseleyi kıymettar bir adamın elinde görse, kıymettar telâkki eder.
***
Aynı şey.
Aziz Nesin lafı uzatmadan tespiti patlatmış, Bediüzzaman daha naif bir dille anlatmış.
Bakılsa, farklı düşünürlerden benzer cümleler bulunabilir.
İnsan bu, asırlar geçse de mayası değişmiyor.
***
İnsanları…
Hayatlarının yanılgı olduğuna ikna etmek güçtür.
***
Şu soruyu kendinize sorun:
İnsanların yüzde sekseni…
Sıradan, işinde gücünde, etliye sütlüye karışmıyorsa…
Siz hangi grupta olduğunuzu düşünürsünüz?
Yüzde 80’lik mi, yüzde 20’lik mi?
***
Biri, “halkın yüzde 60’ı aptal” dediğinde ne düşünürsünüz?
Ben… Aptal olmadığımı, “yüzde 40’ın içinde olduğumu” düşünürüm.
Kişinin o tespitine de bakarım, niye böyle demiş, gerekçesi ne?
***
Türkiye dahil çok yerde:
Eski yapı yıkılıyor.
Yerine bambaşka bir şey geliyor.
Haliyle…
Aptallara takılmayın, devran döndüğünde nasılsa arkanızda olacaklar.
