Human Right Watch’ın 13 Ocak’ta yayınladığı “Turkey: Covid-19 Pandemic Used to Strengthen Autocratic Rule” raporunda Türkiye’de binlerce Gülen Hareketi mensubu asılsız terör suçlamalarıyla yıllardır hapiste tutuluyor. Şimdi buna belirsiz sürede hapiste tutulma eklendi. Tutuklular bir kısmı mahkeme tarafından verilen ceza süresi sona erdiği halde serbest bırakılmıyorlar.
turkishminute.com’un haberine göre bunlardan biri gazeteci Habip Güler’di. Güler, 2016 yılında tutuklandı ve 50 ay cezaevinde kalarak 2 Nisan 2020’de cezasını doldurdu. Bir yıl denetimli serbestlikle tahliye edilmesi gereken Habip Güler, 9 Eylül 2020’de tahliye edildi. Güler, cezasını bitirdiği halde 5 ay boyunca hiçbir gerekçe gösterilmeden Silivri Cezaevinde tutuldu.
Durumu daha kötü olanlar da var. Gazeteci Büşra Erdal bunlardan biri. 25 Temmuz 2016’da tutuklanan Bürşa Erdal, Mart 2020 itibariyle denetimli serbestlik hakkı kazandı. Ancak Erdal, hala tahliye edilmedi. Geçmişte yazdığı haberlerle generalleri ve Erdoğan’ı oldukça rahatsız eden Büşra Erdal’ın tahliye edilmemesine sunulan gerekçe de oldukça ilginç.
Erdal’ın cezası ilk derece mahkemesinde kesinleştikten sonra dosyası Yargıtay’a gitti. Dosyanın yaklaşık iki yıldır Yargıtay’da bekletilmesi sürecinde Erdal’ın cezaevinde geçirmesi gereken günleri bitirdi. Ancak dosya hala Yargıtay’dan onay ya da ret yönüyle çıkmadığı için Erdal cezaevinde tutulmaya devam ediyor.
Gazeteci Güler ve Erdal, Gülen Hareketi’ne yakın Zaman gazetesinde çalıştıkları için tutuklanmışlardı. Benzer biçimde cezaları bittiği halde tahliye edilmeyen 10’dan fazla gazeteci var.
CEZALARA BİNDİRİM YAPILIYOR
HDP Milletvekili ve insan hakları aktivisti Ömer Faruk Gergerlioğlu, Yargıtay’ın dosyaları geciktirerek siyasi tutukluları daha uzun süre cezaevinde tutma yöntemi geliştirildiğini söylüyor. Gergerlioğlu, Yargıtay kararının verilmemesi nedeniyle tahliye olamayanların yaşadığı sıkıntıyı sosyal medya hesabından gündeme getirdi. Gergerlioğlu, “Binlerce kişi, cezası dolmasına rağmen Yargıtay kararı olmadığından tahliye olamıyor Bu nasıl insafsızlık, hem yasadan faydalandırma hem de bindirim yap!” dedi.
Gergerlioğlu’nun paylaşımına cevap yazan Mehmet Kaptan isimli tutuklu yakını, oğlunun 44 aydır tutuklu bulunduğunu, dosyasının 18 aydır Yargıtay’da olduğunu kaydetti. Kaptan, “Benim oğlum da cezaevinde 44 aydır tutuklu bulunmaktadır ve şu anda cezasını tamamlamıştır. Ancak 18 aydır dosyası Yargıtay’dadır. Ne onaylandı nede reddedildi. Denetimli serbestlik ile tahliye olacaktı ama olamıyor” dedi.
Elif Tuna isimli bir kişi de, Samsun Cezaevinde Hamza Demircan isimli tutuklunun verilen cezadan fazlasını yattığını belirtti. Tuna, “Hamza Demircan verilen cezanın fazlasını yatıyor. Dosya Yargıtay’da aylardır arşivde görünüyor” dedi.Benzer durum Kürt Hareketiyle ilişkili tutuklular için de geçerli.
SİYASİ TUTUKLULAR İÇİN YENİ DÜZENLEME
İzmir Şakran Kadın Kapalı Cezaevi’nde 2016 yılından bu yana tutuklu bulunan Merve Nur İşleyici, Didar Bozan ve Ceylan Bozkurt’un 9 Ocak tarihinde cezaları bitmesine rağmen tahliye edilmedi. Üç Kürt tutuklu için gerekçe olarak ise yeni bir düzenleme gösterildi.
Human Right Watch’ın raporuna başlık yaptığı şekilde Pandemi döneminde siyasi tutuklular aleyhine yeni bir düzenleme yapıldı. “Gözlem ve Sınıflandırma Merkezleri ile Hükümlülerin Değerlendirilmesine Dair Yönetmelik” isimli düzenlemeye göre, tutukluların tahliye edilmesi için Cezaevi yönetimlerinin tutuklunun “pişman” olduğuna ikna olması gerekiyor.
Türkiye’deki tüm tutuklular 6 yıl ve üzeri ceza aldıklarında son yılını cezaevi dışında gözetim altında geçiriyor. Ancak yeni yönetmeliğe göre cezaevi yönetimini “pişman” olduğuna ikna edemeyen tutuklular tahliye edilmeyecek.
İnfaz yasasındaki düzenleme gerekçe gösterilerek tutuklulara “pişmanlık” dayatıldığını aktaran İHD İzmir Şubesi Başkanı Zafer İncin, siyasi tutukluların rehin alınmasının önünün açıldığını söyledi.
Mezopotamya Ajansına konuşan Avukat İncin, muhalif tutukluları pandemi döneminde başta sağlık olmak üzere pek çok hak kaybı yaşadığını söyledi ve “Yeni düzenleme ile keyfi bir hak ihlali yaşatılıyor. Cezaevi yöneticileri, oluşturdukları komisyonlarla mahpuslara ‘Pişman değilsen, tahliye olamasın’ diyerek baskı kurmaya çalışıyor. Bu ciddi bir insan hakkı ihlalidir” dedi.
